مباحث یونیکس (Unix)

[NaviD_Pro]

یونیکس

یونیکس یک سیستم عامل است که در سال 1960 و 1970 به‌وسیلهٔ گروهی از کارمندان آزمایشگاههای بل متعلق به شرکت اِی‌تی اَند تی (AT&T Bell Labs) شامل کن تامپسون (طراح اصلی و پایه‌گذار) و دنیس ریچی نوشته شد. بتدریچ دیگران نیز به تیم کوچک آن‌ها پیوستند، کسانی مانند داگلاس مَکیلروی.

اگر گفته شود یونیکس آغازگر «دوره اطلاعات» و در امتداد آن «عصر اینترنت» است، کوچک‌ترین سخنی به گزافه گفته نشده است. درواقع تا همین امروز هم، تقریباً %100 پیمان‌های مهم و باز که جنبش اینترنت را پدید آورده‌اند، مانند وب، از خوانوادهٔ یونیکس آمده و می‌آیند. اینترنت در آغاز در یونیکس گسترش یافت و تا سال‌ها، واژهٔ «اینترنت» در میان کاربران یونیکس واژه‌ای کاملاً عادی و روزمرّه بود، درحالیکه دیگران حتی این واژه را نشنیده بودند و یا با اکراه تمام به آن بی اعتنائی و حتی آن را مسخره می‌کردند.

سیستم‌های یونیکس امروزی به شاخه‌های مختلفی که در مرور زمان توسط AT&T توسعه داده شده، تبدیل گشته است. یونیکس طوری طراحی شده است تا قابل انتقال به هر سیستمی، چند کاره و همچنین چند کاربره باشد. سیستم‌های یونیکس با ایده‌های جدیدی که مطرح کرده‌اند،شناخته می‌شوند: پرونده‌های متنی ساده، مترجم‌های خط فرمان و سامانه پرونده‌گردانی (File System) سلسله مراتبی و غیره. در مهندسی نرم افزار، یونیکس به خاطر زبان برنامه‌نویسی سی و فلسفه یونیکس ذکر می‌شود.

صاحب علامت تجاری یونیکس در حال حاضر open group است.در حالی که مدعی در حال حاضر متن برنامه‌های یونیکس The sco group و Novell است.

[NaviD_Pro]

تاریخچه یونیکس

داستان از سال 1960 آغاز می‌شود . در این زمان نخستین سیستم عامل چند کاربره که به عنوان کارگزار(Server) می‌توانست با نصب بر روی یک رایانه به چند رایانه دیگر سرویس دهد(Time Sharing) ساخته شد . این سیستم عامل که CTSS نام داشت و می‌توانست 20 کاربر را با یک رایانه IBM 7090 به خوبی اداره کند به شدت مورد توجه و مفید واقع شد. و همه دریافتند که بخش عظیمی از رایانه‌های آینده از این فناوری بهره خواهند گرفت، به طوری که در سال 1965 سه شرکت از برجسته ترین نقش آفرینان رایانه در جهان برآن شدند که روی سیستم عامل MULTICS کار کنند ولی چون این سیستم اجزای زیادی داشت و از حد معین بزرگ تر شد، یکی از این شرکت ها پروژه را رها کرد. پس از این ماجرا دنیس ریچی ، کن تامسون وبرین کرنیگان یونیکس(Unics) را در آزمایشگاه بل بر اساس MULTICS به وجود آوردند . وUnics به تدریج Unix نام گرفت . با توجه به یکی ازقوانین آمریکا AT&T که یکی از شرکت های دست اندرکاربود و پروژه را ادامه نداده بود نمی‌توانست از یونیکس استفادهٔ‌ بازرگانی بکند ؛ به این ترتیب لینوکس رایگان به بازار عرضه شد. و پس از این است که یونیکس به زبان C نوشته می‌شود .AT&T نیز یونیکس را برای دانشگاه‌های مختلف فرستاده ویونیکس کم کم در محافل علمی محبوب می‌شود. در سال 1974 دانشجویان دانشگاه برکلی آغاز به برنامه نویسی برای یونیکس می‌کنند و آن را برای دانشگاه‌های دیگر و AT&T می فرستند وبا ادامهٔ این کار یونیکس در سال 1977 به یک سیستم عامل کامل تبدیل می‌شود. دانشگاه‌های دیگر نیز مانند MIT, Purdue , Stanford و... کارهای بسیاری برای لینوکس می‌کنند. با نوشتن برنامه‌های اینترنتی برای یونیکس در سال 1980 به وسیلهٔ دانشگاه برکلیٰ یونیکس در سازمان‌های دولتی و شرکت‌های شبکه و کارگزارها(Servers) به گستردگی به کار گرفته می‌شود. از این زمان شمار فراوانی از شرکت‌های بازرگانی نیز از یونیکس برای کارهای بازرگانی خود بهره می جویند و نسخه‌های بازرگانی یونیکس هم به بازار می‌آیند که از این گروه می‌توان پخش‌های زیر را نام برد.

* Xenix by Microsoft
* AIX by IBM
* HP-UX by HP
* ULTRIX by Digital
* SunOS by Sun

[NaviD_Pro]

ورودبه يونيكس:

پس ازروشن كردن سيستم وظهورعبارت (login: ) روي صفحه نمايش كاربربايد نام ورودي (user ID ) خودرادرمقابل آن بنويسدوكليدEnter رافشاردهدپس ازآن عبارت (password: )نمايان مي شودوكاربردرمقابل آن كلمه عبور(password) خودراواردمي كندوEnter مي كند.هنگام واردكردن كلمه عبوربايددقت شودزيراآنچه كه تايپ مي گرددنمايش داده نمي شودداشتن كلمه عبوريكي ازسيستمهاي امنيتي يونيكس مي باشدكه هركاربرجهت ورودبه سيستم بايدداراي نام ورودي وكلمه عبورباشدودرموقع خروج بايدبطوركامل عمل خروج ازسيستم (logout ) راانجام دهدتاسيستم دوباره به حالت (login ) بازگرددوديگران نتوانندبه برنامه هاوفايلهاي اين كاربردسترسي داشته باشندكلمه عبورونام ورودي رابايدازمديرسيستم درخواست كرددراين صورت اگروجودنداشته باشدمديرسيستم يك نام ورودي وكلمه عبورجديدمعرفي مي نمايد.

پس ازورودبه سيستم علامت Shell ($ يا # ) به نمايش درمي آيدكه درآن صورت سيستم آماده است وشمامي توانيددستورات UNIX رادرمقابل Shell تايپ نماييد.

نمايش مسيرجاري:

هنگامي كه علامت Shell به نمايش درآيدممكن است كاربربخواهدازمسيري راكه درآن قرارداردمطلع گرددكه درآن صورت بانوشتن دستور(pwd ) مي تواندازمسيري كه درآن قرارداردآگاه گردد.

توجه1:

درموقع كاركردن با UNIX توجه داشته باشيدكه اين سيستم عامل به حروف كوچك وبزرگ حساس بوده ودستورات آن به حروف كوچك تايپ گردد.

توجه2:

اگردرموقع نمايش فقط علامت (/) نمايان گرددنشان دهنده ريشه (root ) است.

بررسي تاريخ وزمان سيستم:

براي اطلاع ازتاريخ وزمان سيستم درمقابل Shell دستور(date ) راتايپ نماييد.

نمايش ليست فايلها:

جهت نمايش ليست فايلهاازدستورات (l , lf , lc , ls ) باسوئيچهاي مختلف استفاده مي گرددكه هركدام ازسوئيچ ها كاربردخاصي دارند:

نام سوئيچ


مورداستفاده


طريقه كاربرد

a-


تمام فايلهاوفايلهاي پنهان رانمايش مي دهد

ls -a

d-


فقط نام دايركتوري راليست مي كند

ls -d

g-


نمايش اطلاعات مربوط به گروه

ls -g

l-


ليست طولاني بااطلاعات كامل

ls –l

r-


ليست معكوس رانمايش مي دهد

ls –r

s-


به ترتيب اندازه ليست مي كند

ls –s

t-


به ترتيب زمان ليست مي كند

ls -t


دراجراي دستورات نمايش ليست فايلهامي توانيدازسوئيچ ها بصورت تركيبي نيزاستفاده نماييد.

[NaviD_Pro]

چاپگر وترمينال


ازجمله دستگاههاي جانبي متصل به كامپيوتر كه مهمترين وبيشترين استفاده را براي ارتباط استفاده كننده وكامپيوتر دارند ترمينال وچاپگر مي‌باشند .

درواقع ترمينال اولين ابزاري است كه استفاده كننده براي ارتباطش باكامپيوتر بكار مي‌رود وچاپگر پراستفاده‌ترين وسيله بعد ازترمينال براي ارتباط باكامپيوتراست . به اين دليل چگونگي استفاده ازاين دودستگاه رابشكل مجزا توضيح مي‌دهيم .



- ترمينال :

وقتي متغير محيطي TERM كه نشاندهنده نوع ترمينال است توسط يك برنامه كاربردي مثل vi مورد استفاده قرارمي‌گيرد درواقع شرحي ازتعاريف وكارآيي‌هاي ترمينال بانوع مشخص شده در TERM ازپايگاه اطلاعاتي Terminfo خوانده مي‌شود .

چگونگي تعاريف ترمينالها ونحوه قراردادن آن تعاريف درdirectory مخصوص خود ازجمله وظايف سيستم داراست . امايك استفاده كننده بايد بداند كه ترمينال مورد استفاده‌اش بايد ازطرف سيستم عامل شناسايي شده باشد .

- چاپگر :

درسيستم UNIX سرويس چاپ بطوركلي spooler ناميده مي‌شود .

spooler مجموعه‌اي ازبرنامه‌هاي نرم افزاري مفيد است كه به استفاده كننده اجازه مي‌دهد فايلهايش رابراي چاپ روي چاپگر بفرستد ودرعين حال كارهاي ديگر سيستم انجام شود .

سرويس چاپ موارد وامكانات بيشتري نيز دارد كه با كمك سيستم دار مي‌توان ازهمه اين امكانات استفاده نمود . سرويس چاپ موارد سخت افزاري ونرم افزاري رامي‌پوشاند ، يعني صدورفرمان چاپ بيك چاپگر مخصوص يااستفاده ازچاپگرهاي متفاوت وصدورفرمان همزمان به آن چاپگرها همه جزء امكانات سرويس چاپ مي‌باشند . همه استفاده كنندگان مي‌توانند بشكل همزمان تقاضاهاي چاپشان راروي يك چاپگر بفرستند .

نرم افزار موجود در spooler تقاضاها رادرصف قرار مي‌دهد وهرچاپ راباسرفصلهاي صحيح بدنبال هم چاپ مي‌كند .

سرويس چاپ ازتوانايي بسياري برخورداراست ودرمحيط چند نفره بهترين امكانات رادراختيار مي‌گذارد.

ابزارچاپ كهlp خوانده مي‌شوند نيز باهرامكان وهرمشخصاتي كه باشند دربهترين شرايط كارايي مورد استفاده قرار مي‌گيرند .

[NaviD_Pro]

پردازشهاي پشت پرده :

پردازشهاييكه مدت زمان زيادي براي اجرا لازم دارند ، درپشت پرده اجرا مي‌شوند . به اين ترتيب ، مفسرفرمان قادراست تابرنامه وفرمان ديگري رابراي اجرا دريافت كند .

اين عمل بوسيله علامت & كه درانتهاي فرمان قرارمي‌گيرد انجام مي‌شود . مثلاً فرمان cat file & درپشت پرده اجرا مي‌شود ولي خروجي آن روي ترمينال ظاهر مي‌شود .

برنامه‌هاي پشت پرده مانند برنامه‌هاي ديگرداراي يك شماره پردازش مي‌باشند كه بااستفاده از آن مي‌توان به آن پردازش رجوع كرد . پس ازهرفرمان بهمراه علامت & شماره آن پردازش درخروجي چاب مي‌شود .

- پدروفرزند :

زمانيكه يك استفاده كننده وارد سيستم مي‌شود ، يك پردازش shell براي اوساخته مي‌شود تافرامين او رااجرا نمايد . اين پردازش (shell ) زماني ختم مي‌شود وياميميرد كه استفاده كننده ازسيستم خارج شود . بنابراين هراستفاده كننده فعال درسيستم لااقل يك پردازش درحال اجرا دارد .

شروع هرپردازش راتولد او وختم آنرا مرگ اوتلقي مي‌كنيم ( بنابه تعاريف UNIX) بنابراين درطول كارسيستم پردازشهاي بسياري متولد شده ومي‌ميرند .

اما پردازشهايي نيز وجوددارند كه باشروع كار سيستم متولدشده وباختم كارسيستم مي‌ميرند .

تنها راهي كه يك پردازش متولد مي‌شود ازطريق يك پردازش ديگر است . پردازش بوجود آورنده پردازش جديد را پدر(Parent ) وپردازش متولد شده رافرزند (child ) مي‌گويند . يك پردازش پدرمي‌تواند چندين پردازش فرزند داشته باشد . اماهرپردازش بيش ازيك پدرنمي‌تواند داشته باشد . به همين ترتيب يك پردازش فرزند خود مي‌تواند چندين فرزند داشته باشد .

اگرپردازشي يك پردازش فرزند بوجود آورد وفرزند اوخودفرزند ديگري داشته باشد ، ممكن است پردازشهاي واسط بميرند . هرپردازشي كه بميرد كليه فرزندانش مي‌ميرند .

البته مي‌توان روشهايي اتخاذ كرد كه بامرگ پردازش واسط ، فرزند اونميرد بلكه اين فرزندان به پردازش اصلي به ارث برسند . يكي از ابزاري كه اين عمل را انجام مي‌دهد ، همان nohup است كه بامرگ پردازش واسط يعني Shell فرزندان اويعني برنامه‌هاي پشت پرده به برنامه قبل از Shell منتقل مي‌كند .

دراينجام ذكر اين مطلب مهم است كه سيستم خود پردازشهايي رابوجود مي‌آورد كه عمليات خاصي را انجام مي‌دهند واگر آن اهداف نباشد ميتوان آن پردازشها رامتوقف كرد . مثلاً پردازشي بوجود مي‌آيد تاپست الكترونيكي راازماشيني به ماشين ديگر ارسال دارد وبه محض ارسال اين پردازش مي‌ميرد.

ويا spooler مربوط به چاپگر كه پردازشي است كه درطول حيات سيستم حضوردارد وسرويس چاپ راانجام مي‌دهد . به اينگونه پردازشهاي پشت پرده كه مربوط به سيستم اند ويكي ازوظايف مهم سيستم عامل راانجام مي‌دهند deamon مي‌گوييم .

[NaviD_Pro]

واحد كاردرسيستمهاي چند كاره ازجمله UNIX پردازش با Process است . پردازش ياكار درواقع برنامه‌ايست كه به اجرا درآمده است . مفسرفرماني كه آماده دريافت فرامين ازيك ترمينال است يك پردازش مي‌باشدواين پردازش زماني تمام مي‌شود كه استفاده كننده ازسيستم خارج شود (Logout ) . هرفرماني كه روي صفحه ترمينال صادرمي‌شود تازمان ختم يك پردازش است .

«باتوجه به مشکلات بروزرسانی درپرشين مجبورشدم متن عنوان رودراينجابنويسم »

- اولويت وكنترل پردازش :

پردازشها داراي شماره اولويتي هستند كه مرتبه اجراي آنها را نشان مي‌دهد . پردازشهاي realtime اولويت 0 تاN رادارند اما UNIX ابزاري دارد كه مي‌توان اولويت پردازشي راتغيير داد . به عبارت ديگر مدت زمان دريافت سرويس ازCPU براي پردازشهاي مختلف براساس اولويتي است كه معمولاً براي همه يكسان است . افزايش اين اولويت براي يك پردازش باعث مي‌شود زمان دريافت سرويس از CPU بيشتر شده وزودتر پردازش كامل شود ودرنتيجه بقيه پردازشها كندتر مي‌شوند . بهمين دليل تنها استفاده كننده ممتاز مي‌تواند اولويت را افزايش دهد .

[NaviD_Pro]

بيشتر ماشينهايي كه سيستم عامل UNIX دارند داراي تنهاي يك CPU براي اجراي برنامه‌ها مي‌باشند وحتي اگر بيش ازيك پردازنده هم داشته باشند روي هرپردازنده درهرلحظه تنها يك برنامه واقعاً درحال اجرا مي‌باشد . هسته اصلي UNIX كه به Kernel معروف است كنترل سرويس دادن به چندين برنامه راتوسط CPU بعهده دارد . درواقع درهرلحظه چندين پردازش توسط استفاده كنندگان توليد مي‌شود ( ازShell آنها تافرامين وبرنامه‌هاي اجرايي ) بيشتراين پردازشها تقاضاي دسترسي به CPU دارند ، Cernel كنترل نوبت دهي به پردازشها براي دريافت سرويس از CPU رابعهده دارد . يعني پس ازاجراي هرپردازش ، پردازش ديگري به CPU ارجاع مي‌شود . اين تغييرپردازش[1] درهرثانيه لااقل يكبار انجام مي‌شود . در لحظه‌اي كه يك پردازش سرويس مي‌گيرد استفاده كننده ازتمامي امكانات سيستم برخورداراست وگمان مي‌برد كه ماشين تنها دراختيار اوست . بهمين دليل سيستمهاي چندكاره راسيستمهاي همزماني ( Time Sharing ) مي‌نامند .

درنسخ قبلي UNIX تنها نوعي كه براي پردازشها قائل بودند ، كلاس اشتراك زماني بود وپردازشها همه دراين كلاس قرار مي‌گرفتند .درنسخه جديديونيكس (SVR4 ) دونوع پردازش ديگر نيز تعريف شده ‌اند :

realtime و system

- Real time :

استفاده كننده ممتاز ياكسي كه بانام root وارد سيستم مي‌شود . مي‌تواند از systemcall [۲] ويافرمان Priocntlاستفاده كند تا برنامه‌اي باامكانات real time بوجودآورد . برنامه‌اي كه دراين كلاس اجرا مي‌شود قبل ازهمه پردازشهاي ديگر (حتي پردازشهاي مخصوص سيستم عامل ) اجرا مي‌شود وتازمانيكه يك پردازش realtime

درحال اجرا است هيچ پردازش ديگري نمي‌تواند اجرا گردد .

- system :

پردازشهاي كلاس system تنها توسط سيستم قابل اجرا هستند واستفاده كنندگان نمي‌توانند پردازش دراين سطح بوجود آورده وياتغييري درآنها بدهد.

اولويت مربوط به اينگونه پردازشها درKernel مقدار گرفته ودرمقام بعد از realtime قراردارند .

[NaviD_Pro]

نيرومندي يونيكس باپيچيدگي بسياربالايي همراه است .يونيكس تقريبا همه كارهاي يك كامپيوترراانجام مي دهدوبرخلاف شهرت پيچيدگي قابليت سرويس دهي بالايي رافراهم مي كندوبه نظر بسياري ازكارشناسان بهترين سرويس كاربردي رادرميان سيستمهاي عامل شبكه داراست .اين سيستم عامل مي تواندهم بعنوان سرويس دهنده وهم بعنوان سرويس گيرنده كاركندتنهابااين تفاوت كه يك سرويس دهنده يونيكس بايدداراي سخت افزاري بسيارقوي تروباامنيت غيرقابل نفوذتري باشديونيكس براي مديريت كاربران خوداحتياج كمتري به نرم افزارديگري دارد. توليدكنندگان يونيكس تلاش كرده اندكه براي اين سيستم عامل سازگاري باينري رافراهم كنند ، سازگاري باينري يعني اينكه برنامه اي راكه يكباركامپايل شده است روي تعدادي سيستم عامل اجراشود.اين سيتم عامل اگردراختياريك مدير واردقرارگيردمي تواندهركاري راسريع وباضريب اطمينان بالاانجام دهد.

خط فرمان يونيكس شبيه خط فرمان DOS است ولي باقابليت انعطاف پذيري وقدرت بسياربالاتر.رابط گرافيكي يونيكس پنجره هاي X هستندكه انواع مختلفي از آنها كه دريونيكس مديران پنجره نام دارند وجودداردكه : ( Motif , FVWM , Open Look ) ازآن جمله اند.

يونيكس بعنوان يك سرويس گيرنده شبكه فوق العاده خوب كارمي كندوپروتكل پيش فرض آن TCP/IP [۱] است.TCP/IP كه همان پروتكل اينترنت است وبه عنوان يك استانداردجهاني ورايج براي اتصال انواع كامپيوترهامورداستفاده قرارمي گيرد.ويژگي اصلي پروتكل TCP/IP اينست كه مي تواندمحيط هاي گوناگون ومتفاوت رابه هم مرتبط سازداين پروتكل ازنوع پروتكل هاي قابل مسيردهي است وبه عنوان پروتكلي استانداردبراي متصل كردن شبكه ها به كارمي رود. اين پروتكل كه مقياسي است كه پروتكلهاي ديگرباآن مقايسه مي شوند(چون بسته پروتكل TCP/IP به اندازه اي كامل است كه هيچ همتايي ندارد) درواقع روي سيستمهاي يونيكس وبراي آنهاتوليدشد.

پروتكل هايي كه براي پشته پروتكل هاي TCP/IP نوشته شده اند:

SMTP [۲]: اين پروتكل براي انتقال پست الكترونيك بكارمي رود.

FTP [۳]: اين پروتكل براي انتقال فايل ها درميان كامپيوترهايي كه TCP/IP استفاده مي كنندتهيه شده است.

SNMP [۴]: پروتكلي براي مديريت شبكه

يونيكس درسطح شبكه مي تواندتقريباباهرچيزديگري كه از TCP/IP استفاده مي كندوبسياري ازسيستم هايي كه ازآن استفاده نمي كنند،بطورمتقابل كاركند. يونيكس هاردهاي حجيم رامي تواندمديريت كندوبطورقابل ملاحظه اي ازتمام سيستم هاي عامل بازارخودسريعتراست .

فايلهابراي آنكه بتواننددرشبكه مفيدباشندبايدبه اشتراك گذاشته شوند.نيازبه روشي كه به كاربران PC اجازه بدهدكه درايوهاي هاردسرويس دهنده يونيكس رابعنوان درايوهاي شبكه ببيندباعث شدتانرم افزار NFS براي PC تهيه شد.اين نرم افزاريونيكس راقادرمي كندكه به فايلهاي يك سيستم دوردست دسترسي داشته باشدبااستفاده ازآن PC درايوهاردسيستم يونيكس رابعنوان درايوديگرشبكه مي بيندوهمچنين روش فوق العاده اي رابراي به اشتراك گذاشتن منابع فايل يونيكس باكامپيوترهاي شخصي ارائه مي كندوسيستم هاي يونيكس راقادرمي سازدبراحتي بابسياري ازسيستم هاي مختلف ديگركاركند.

يكي ازامكانات يونيكس امكان استفاده اززبانهاي اسكريپتينگ[۵] است . زبانهاي اسكريپتينگ زبانهاي برنامه نويسي هستندكه دربسياري ازسيستم هاي عامل ازپيش وجوددارند.يك Shell Script اصولا يك فايل متن است شامل تعدادزيادي دستوركه بانظم كامل بدنبال هم آمده اندوطوري تنظيم مي شودكه سيستم آنرابخواندودستورات داخل آنرااجراكند. Shell Script هاشبيه به batch فايلهاي نيرومندداس وويندوز هستند.Shell Script هايي وجوددارندكه كارهايي مثل بررسي امنيت ،چاپ گزارشات براي مديران شبكه ياخودكارگرفتن نسخه پشتيبان ازسيستم راانجام مي دهند.

استفاده ازيونيكس نسبت به سيستم عاملهاي ديگرشبكه درجهان پراكنده تراست .نرم افزارهايي كه براي يك نسخه يونيكس نوشته مي شوندمعمولا درنسخه هاي ديگركارنمي كننداين فقدان سازگاري باعث كاهش بازاريونيكس شده است ودرجايي كه قابليت اطمينان مطلق اجباري باشدازآن استفاده مي شود. باوجودپيچيدگي هرنسخه يونيكس يك سرويس دهنده بسيارخوب فايل ، چاپ وبرنامه است . بدليل 30سال بهسازي ،قابليت اطمينان يك سيستم يونيكس معمولا ازسيستمهاي ديگريك پله بالاتراست.

چون سيستم هاي يونيكس ازاستانداردهاي وضع شده توسط LETF پيروي مي كنندمي توانندبدون مشكل اساسي باهمديگركاركنند.يونيكس يك توليدكننده مي تواندبا يونيكسي كه درجايي ديگرتوليدشده است براحتي مي تواندارتباط برقراركند.به همين دليل است كه سرويس هاي وب[6] و Email اينترنتي معمولا روي سيستم هاي يونيكس يا لينوكس انجام مي شوند.

يونيكس يك سيستم عامل چندوظيفه اي[۷] است كه مي توانداولا ازطريق ترمينال ، كه درآن پردازش درسرويس دهنده يونيكس انجام مي شودوكاربرفقط ازمانيتوراستفاده مي كندو دوما ازطريق شبكه TCP/IP روي اترنت ، Token Ring [۸] ويابعضي توپولوژيهاي ديگرشبكه چندين كاربررا پشتيباني نمايد.

يونيكس با ترمينالهاارتباط برقرارمي كندودستيابي راازطريق يكسري برنامه كه همگي حروف tty كه مخفف teletype است رادرخوددارندكنترل مي كند . معروفترين ترمينال مورداستفاده دريونيكس VT100 است كه ساخت شركت Digital Equipment Corporation مي باشد.ترميناله اغلب بوسيله پورت سريال (پورت tty ) باشبكه مربوط مي شونددراين روش يونيكس همه پردازشها راانجام مي دهدوكاربرفقط اطلاعات راروي صفحه ترمينال مي بينديعني ترمينال هيچ پردازشي انجام نمي دهد.گاهي مي توان اين ارتباط راازطريق شبكه برقراركردكه به جاي tty به آن شبه ترمينال[9] يا pty گفته مي شودنوع ديگرترمينالها ، ترمينالهاي X است كه سيستم Xwindows رااجرامي كنندمعمولا ترمينال X ،ترمينالي گرافيكي است كه مقداركمي حافظه ،صفحه گرافيكي تمام رنگ وموس دارد.ترمينالهاي X دربعضي ازمحيطها مي توانندكمي ازپردازش هاي محلي راانجام دهندوگرافيك خودرامديريت كنند.ترمينالهاي X ازطريق يكي ازانواع ارتباط اترنت به سرويس دهنده يونيكس مرتبط مي شوند.

درحال حاضرنرم افزارهاي شبيه سازترمينال زيادي براي PC واپل ها وجودداردكه كاربران مي تواننداز PC هاي خودباسيستم يونيكس كاركننددرواقع برنامه هاي زيادي از Socket Connection استفاده مي كنندوارتباط مستقيم بايونيكس برقرارمي كننددراين حالت برنامه روي PC سرويس گيرنده اطلاعات راازطريق TCP/IP به سرويس دهنده يونيكس مي فرستدوبالعكس.

[NaviD_Pro]

يونيكس فايلي داردكه با / شروع مي شودوسيستم فايل ريشه[۱] نام دارد.اين سيستم بطورمنطقي شامل همه سيستم مي شوددرايوهامنابعي هستندكه درزيرشاخه هاي سيستم فايل ريشه قراردارندومتعاقبا همه فضاي ديسك موجوددريك سيستم ازنظرتئوري براي هرسيستم فايلي موجوداست .يونيكس به سيستم هاي فايل [۲]اجازه مي دهدفضاي موجودديسك رااستفاده كنندبدون توجه به اينكه يك ديسك يا چندديسك درسيستم موجوداست.اين ويژگي باعث مي شودسيستم هاي فايل يونيكس قابليت گسترش بالايي داشته باشند.به اين صورت ازفضاي ديسك به بهترين صورت وبابالاترين كارايي استفاده مي كند.

فايل سيستم دريونيكس شكلي سلسله مراتبي ودرخت شكل دارد.يك دايركتوري[۳] درواقع محلي است كه گروهي ازفايلهارادرخودنگه مي داردهمچنين مي تواندشامل دايركتوريهاي ديگري باشد. يك فايل عبارتست ازرشته اي ازبايتهاي اطلاعاتي كه تحت شكل خاصي روي محيط ديسك يانوارمغناطيسي قرارمي گيرند.فايلهاشامل هراطلاعاتي مي توانندباشندمثل برنامه هاي فايل اجرا،فرامين ،متون، پيغامهاي پست الكترونيك [۴]،پايگاههاي اطلاعاتي ،تصاويري ازصفحه نمايش يا عكسهاوغيره .

يونيكس تمام انواع فايلهارابيك شكل درنظرمي گيردواين استفاده كنندگان وبرنامه هاي كاربردي هستندكه سازمان خاص رادرون فايل مي بينند.

دايركتوري فايلي است كه شامل متن يابرنامه اجرايي نيست بلكه شامل ليستي ازاسامي فايلهاواطلاعات مربوط به آنهاست پس اگرچه دايركتوري نوعي فايل است اماسيستم رفتارمتفاوتي باآن مي كند.دايركتوري محل نگهداري فايلهاوحتي دايركتوريهاي ديگراست.

هرفايل عادي يادايركتوري داراي يك نام وحروف كوچك وبزرگ ازهم متفاوتند.نام يك فايل دريك دايركتوري منحصربفرداست ولي ممكن است دردايركتوريهاي مختلف فايلهايي بااسامي يكسان پيداشود.نام مسير[۵] يك سلسله نام دايركتوري است كه به يك فايل مشخص منتهي مي شودنام هردايركتوري بايك / ازنام دايركتوري ديگرجدامي شود.اگرنام مسيربا / شروع شودمشخص مي كندكه آدرس دهي ازريشه اصلي درخت فايل سيستم يعني ازroot شروع شده است كه به آن مسيرمطلق يا كامل[6] گويند .درغيراينصورت شروع ازدايركتوري جاري (محل كار) خواهدبودكه آنرانام مسيرنسبي [7] مي نامند،چون نسبت به مسيرجاري مشخص مي شود.

مورداستثنايي درساختارسلسله مراتبي فايل سيستم قانون اتصال [۸] فايلهاست .يك اتصال درواقع فايلي است كه به فايل يادايركتوري ديگري اشاره مي كند.هراتصال نامي داردومحلي دردرخت دايركتوريها. بعبارت ديگردقيقا مثل يك فايل عادي است بااين تفاوت كه محتوي نداردوفقط به فايل ديگري اشاره مي كند.



بعضي ازدايركتوريهاي مهم وشناخته شده يونيكس عبارتنداز:

/ : ريشه اصلي

/usr : محل نگهداري دايركتوريهاي مهم سيستم

/dev : محل نگهداري فايلهاي مخصوص

/lib : محل نگهداري فايلهاي معروف به Library

/etc : محل نگهداري پايگاههاي اطلاعاتي مورداستفاده سيستم

/bin : محل نگهداري فرامين اصلي سيستم

/tmp : محل ساختن فايلهاي موقتي سيستم

/home : محل نگهداري دايركتوري استفاده كنندگان

/usr/bin : محل نگهداري فرامين اصلي سيستم

/usr /sbin : محل نگهداري فرامين اصلي سيستم

/stand : قسمتهايي ازkernel كه براي راه اندازي ماشين استفاده مي شوند

/shlib : قسمتهايي ازسيستم عامل كه library مربوط به برنامه هاي كاربردي راشامل مي شود.

[NaviD_Pro]

يونيكس ازيك نظام فايلي سلسله مراتبي استفاده مي كندبنابراين حفظ هماهنگي وصحت پارامترهاي آن بسيارآسان است وكارايي سطح بالايي راباعث مي شودازطرف ديگرفايلهارابايك شكل وسازمان جايگذاري مي كندوبدينوسيله برنامه نويسي كاربردي راراحت مي نمايد.همچنين سخت افزارراازاستفاده كننده مخفي مي سازدبنابراين امكان استفاده ازهرگونه ترمينال ،چاپگر،حافظه جانبي … براحتي وبدون محدوديت امكان پذير است.

يونيكس كليه مولفه هاي سخت افزاري رابصورت نرم افزارارائه وبيان مي كندبنابراين محيطي هماهنگ ويكدست بوجودمي آيد.به عبارت ديگرهمه چيزدريونيكس يك فايل است ،چه درايوهارد،چه پورت سريال يايك فايل ،همه يك فايل است پس مي توانيدآن رابخوانيدوروي آن بنويسيدبنابراين وقتي روي درايومي نويسيدنرم افزارمي پنداردكه درحال نوشتن دريك نوع فايل خاص بنام Block Device است چون هردفعه بلاكهاي ديسك رامي خواند.

يونيكس داراي ورودي استاندارداست كه آنرا Redirection يادوباره مسيردادن مي نامند.ازديديونيكس ورودي وخروجي استانداردبه معناي زنجيركردن برنامه هابه يكديگروقراردادن خروجي يك فايل به عنوان ورودي برنامه بعدي موجوددرزنجيرمي باشد.همه عمليات ورودي وخروجي مربوط به دستگاههاي سخت افزاري ازطريق نوشتن روي يك فايل انجام مي شوداين فايل بدليل خصوصيات ذاتي اش بافايلهاي عادي فرق داردونام آن (نام مسيرآن ) درنهايت به يك كانال ورودي /خروجي (بجاي محلي روي ديسك) ختم مي شود.